Gaatjes

Gaatjes

Gaatjes (cariës) ontstaan als er tandplak op de tanden aanwezig is. Factoren zoals voedingsgewoonten en het gebruik van (fris-)drank spelen bij het ontstaan van gaatjes een rol, waarbij het niet alleen gaat om wat er gegeten wordt, maar vooral hoe vaak dit op een dag gebeurt.

Ontstaan van cariës

Het eerste ontstaan van cariës verloopt over het algemeen pijnloos. In het glazuur duurt het lang voordat cariës zich uitbreidt, want glazuur is een hard en dicht materiaal. Elke keer als je iets eet of drinkt, zetten bacteriën in de tandplak de suikers en koolhydraten in het voedsel om in zuur. Zo ontstaat een zuurstoot die het glazuur kan aan­tasten, waardoor gaatjes ontstaan. Als het cariësproces zich voortzet, dan wordt het dieper gelegen tandbeen (dentine) aangetast. Dentine is veel zachter dan glazuur en dus kan cariës zich daar veel sneller uitbreiden.

Herkennen van cariës

Niet ieder groefje of pitje in een tand of kies is een gaatje. Datzelfde geldt voor donkere verkleuringen of witachtige vlekken op de tanden. Het kunnen echter wel signalen zijn van beginnende of vergevorderde cariës.
Pas bij vergevorderde cariës in het dentine ontstaan klachten. De tanden en kiezen kunnen dan gevoelig worden bij temperatuurwisselingen en bij het eten van zoetigheid. Naarmate de gaatjes groter worden kan deze gevoeligheid overgaan in pijn. Door regelmatig naar de tandarts te gaan voor controle kunnen de gaatjes in een vroeg stadium worden ontdekt en pijnklachten worden voorkomen.

Voorkomen van cariës

Een goede mondverzorging draagt bij aan het voorkomen van gaatjes. Poets twee keer per dag je tanden met fluoridetandpasta. Gebruik een tandenborstel met een kleine borstelkop en zachte borstelharen. Elektrische tandenborstels zijn een effectief middel om plak te verwijderen: de borstel maakt de poetsbeweging voor je en zo kun je je je concentreren op het plaatsen van de borstelkop. Daarnaast kun je gebruikmaken van aanvullende hulpmiddelen, zoals tandenstokers, flossdraad of ragers. Overleg met de tandarts of mondhygiënist welk middel voor je het meest geschikt is.

Beperk het aantal eet- en drinkmomenten tot zeven keer per dag. Drie keer een hoofdmaaltijd en vier keer per dag een tussendoortje. Zo kan het speeksel in de mond helpen het gebit te beschermen. Daarnaast blijft regelmatige controle bij een tandarts erg belangrijk.

Beginnende gaatjes kunnen door goed te poetsen met fluoridetandpasta en door het gebruik van fluoride, aangebracht door de tandarts, herstellen.

Behandelen van cariës

Om te voorkomen dat gaatjes in tanden en kiezen groter worden, wordt meestal het aangetaste gedeelte van de tand weggeboord en opgevuld. Voor de vulling kunnen verschillende materialen gebruikt worden. Tandartspraktijk Diemen-Zuid gebruikt alleen esthetische (witte) vulmaterialen, meestal composiet. De keuze van materiaal kan worden bepaald door de plaats en zichtbaarheid van de vulling, maar ook door duurzaamheid en voorkeur van de patiënt.

Melktanden

Melktanden en tanden die pas doorgebroken zijn, zijn extra gevoelig voor cariës. Behalve goed poetsen, napoetsen en controle, is het belangrijk dat je goed op de voeding van jouw kind let.

Zuigfles cariës

Als jouw kind vaak aan een zuigflesje of anti-lekbeker met vruchtensap, siroop, of melkproducten sabbelt, komt het gebit langdurig met suikers in aanraking. Er is dan een grote kans op het ontstaan van zogenoemde zuigflescariës. Om dit te voorkomen kun jij jouw kind vanaf negen maanden uit een beker zonder tuit laten drinken in plaats vanuit een zuigflesje of anti-lekbeker.